အသည်းထိခိုက်စေတဲ့ ဆေးဝါး ၉ မျိုး

ဒီစာကိုရေးရတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က အသည်းထိခိုက်စေတတ်တဲ့ ၊ အသည်းရောင်စေတတ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေကို ဗဟုသုတ တိုးပွားရအောင် ပြောပြပေးတာပါ ။ ဒီဆေးတွေ သောက်တိုင်း /အသုံးပြုတိုင်း အသည်းထိခိုက်တာတော့မဟုတ်ပါဘူး ။ ဆေးပမာဏ ကန့်သတ်ထားတာထက် အရမ်းများသွားရင် (သို့) အရမ်းကြာသွားရင် ဒီဆေးတွေရဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ် ။ Paracetamol, Ibuprofen ကလွဲရင် ဒီထဲမှာ ပြောထားတဲ့ဆေးတွေ ကို ကိုယ့်သဘောနဲ့ ကိုယ် သောက်သုံးတာ ၊ အတိုးအလျော့ပြုလုပ်တာတွေ လုံးဝမလုပ်ပါနဲ့ ။ ဆရာဝန်ဖက်က စမ်းသပ်ပြီး စစ်ဆေးစရာရှိတာ စစ်ဆေးပြီးမှ ပေးရတဲ့ ဆေးတွေ ပါ ။

အဖျားကျဆေး Paracetamol

၂၄ နာရီအတွင်း ဆေးပမာဏ 4000mg ထက် ပိုပြီး သောက်သုံးမိရင် အသည်းပျက်စီးသွားပါတယ် ။ အသည်းရဲ့ ပုံမှန် အလုပ်တွေ မလုပ်ပေးနိုင်တော့ပါဘူး ။

အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး

ဥပမာ - ibuprofen

၂၄ နာရီအတွင်း ဆေးပမာဏ 3,200 mg ထက် ပိုပြီး သောက်သုံးမိရင် အသည်းထိခိုက်ပါတယ် ။

ပိုးသတ်ဆေး

ဥပမာ - amoxicillin-clavulanate and erythromycin

ဒီဆေးတွေရဲ့ ပမာဏ က လူတစ်ဦး နဲ့ တစ်ဦး ကွာနိုင်ပါတယ် ၊ ဒါကြောင့် အတိအကျပြောလို့မရပါဘူး ။ ဒီဆေးတွေ က ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်နဲ့ မှ သောက်ရတဲ့ ဆေးအမျိုးအစား POM ဆေးတွေ ဖြစ်တာမို့ ဆရာဝန် ဖက်က စမ်းသပ်စစ်ဆေးပြီး အမှန်တကယ် လိုအပ်မှသာ သောက်နိုင်ပါတယ် ။

မှိုသတ်ဆေး

Ketoconazole ပါတဲ့ ဆေးတွေက သောက်သုံးရမယ့်ပမာဏထက် ပိုနေခဲ့ရင် ၊ ကြာကြာသောက်ခဲ့ရင် အသည်းအဆိပ်တက်ပြီး ပျက်ဆီးစေနိုင်ပါတယ် ။ အချို့လူတွေ ပွေးပျောက်အောင် ဆိုပြီး ကိုယ့်သဘောနဲ့ ကိုယ်သောက်နေကြတာတွေရှိပါတယ် ၊ လုံးဝ လျှောက်မသောက်သင့်တဲ့ ဆေးထဲပါဝင်ပါတယ် ။ ဒီဆေးမသောက်ခင် အသည်းရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ ကောင်းလား မကောင်းလား သေချာအရင်စစ်ဆေးရပါတယ် ။

အဆုတ်တီဘီရောဂါ ကုဆေး

Isoniazid , Rifampin

ဒီဆေးတွေကြောင့် အသည်းအဆိပ်တက်ပြီး ရောင်စေနိုင်ပါတယ် ၊ အသည်းပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ် ။ ဒါကြောင့် ဒီဆေးမသောက်ခင် အသည်းလုပ်ဆောင်ချက်ကောင်း/မကောင်း အရင်စစ်ဆေးရပါတယ် ။ ဆေးသောက်နေရင်း ဝေဒနာ လက္ခဏာ တစ်ခုခု ခံစားခဲ့ရရင် ဆေးပေးထားတဲ့ ဆေးခန်းကို ချက်ချင်းပြန်ပြရပါတယ် ။

သွေးတွင်းအဆီကျဆေး - Statins

ဒီဆေးကို သောက်တိုင်း အသည်းထိခိုက်နေတာတော့မဟုတ်ပါဘူး ၊ နဂိုထဲက အသည်းမကောင်းသူတွေ ၊ အရက်စွဲနေတဲ့သူတွေ မှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ် ။ ရှားပါတယ် ၊ ဆေးကိုရပ်လိုက်ရင် ပြန်ကောင်းသွားတတ်တယ် ။

ဒီဆေးသောက်ရတော့မယ်ဆိုရင် အသည်းအခြေအနေ ကို သေချာစစ်ဆေးသင့်ပါတယ် ။

စိတ်ကျန်းမာရေးအတွက် သုံးသောဆေး

ဥပမာ - Amitriptyline (TCA) or Tripta

၂၄ နာရီအတွင်း ဆေးပမာဏ 150 mg ထက် ပိုပြီး သောက်သုံးမိရင် အသည်းဆဲလ်တွေ ပျက်စီးစေပါတယ် ။

အတက်ကျဆေး

Valproic Acid - 60 mg/kg/day

Carbamazepine - Over 1,200 mg per day

ဒီလိုအတက်ကျဆေးတွေက အသည်းအဆိပ်တက်စေတတ်ပါတယ် ။ ဒီလိုပြောလို့ ဆေးကို ကိုယ့်သဘောနဲ့ ကိုယ်သောက်ရမယ်ဆိုလိုပါဘူး ။ သောက်ဖို့လိုအပ်လာရင် ဆရာဝန် ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း သေချာသောက်ပြီး အသည်းကို သေချာစစ်ဆေးရပါမယ် ။

Anabolic Steroids

ဒီဆေးက အမျိုးသားတွေ ၊ အချို့အားကစားသမားတွေ သုံးတတ်တဲ့ဆေးပါ ။ ခွန်အားတွေ ၊ ကြွက်သားတွေ အားကောင်းလာဖို့အတွက် သုံးကြပါတယ် ။ ဒါပေမယ့် ရေရှည်သုံးကြတဲ့ သူတွေက ကြာလာရင် အသည်းရောင် အသားဝါး ဖြစ်လာတတ်ပါတယ် ။

အခုပြောခဲ့တဲ့ ဆေးတွေက အသည်းထိခိုက်စေတဲ့ ထဲက အသုံးများနေကြတဲ့ဆေးတွေပါ ၊ အခြားမပြောထားတဲ့ ဆေးတွေ ရှိနေပါသေးတယ် ။ ဒီဆေးတွေ သောက်တိုင်း အသည်းထိခိုက် ပျက်စီးမယ်လို့ ဆိုချင်တာမဟုတ်ပါဘူး ။

ဒီဆေးတွေ ကို ကိုယ့်အဘောနဲ့ ကိုယ် လျှောက်မသောက်မိဖို့ နဲ့ အတိုးအလျော့တွေ လျှောက်မလုပ်မိဖို့လိုပါတယ် ။ ဒီဆေးတွေ မသောက်ခင် အသည်း အခြေအနေ သေချာစစ်ဆေးထားဖို့လိုသလို ဆေးသောက်နေရင်းနဲ့ ဝေဒနာ လက္ခဏာ တစ်ခုခု ပေါ်လာရင် ဆေးပေးထားတဲ့ ဆေးခန်းမှာ သေချာပြန်ပြောပြ ၊ ပြသဖို့လိုပါတယ် ။

DrTun